❓اتمسفر کره زمین از چه تشکیل شده؟
?کره زمین توسط ۴ لایه احاطه شده است که به ترتیب عبارتند از: تروپوسفر(Troposphere) ,
استراتوسفر(Stratosphere), مزوسفر(Mesosphere), ترموسفر(Termosphere).
?نزدیک ترین لایه به سطح کره زمین تروپوسفر میباشد که تمام موجودات زنده در این لایه زندگی میکنند. در این لایه ۷۸ درصد نیتروژن, ۲۱ درصد اکسیژن و حدود ۱ درصد گازهای دیگر مثل دی اکسید کربن و گاز آرگون موجود میباشد.
✔️ یکی از گازهای موجود در این لایه بخار آب میباشد که مقدار آن بین ۰ تا ۷ درصد متغیر است. میتوان گفت همه بخار آب موجود در کره زمین در این لایه میباشد.
? مهمترین ویژگی تروپوسفر این میباشد که با افزایش ارتفاع, دمای هوا در آن کاهش می یابد. منشا ایجاد ابر و در پی آن بارندگی در لایه تروپسفر این مسئله میباشد. همچنین, بالای ۷۰ درصد از جرم کل هوای اتمسفر به دلیل نیروی جاذبه در این لایه قرار دارد. هرچه از سطح زمین بالاتر برویم, جرم و چگالی و فشار هوا کاهش پیدا میکند.
? لایه دوم, استراتوسفر نام دارد. مرز بین تروپوسفر و استراتوسفر,تروپوپاز(Tropopause) نامیده میشود. ارتفاع تروپوپاز در کره زمین متفاوت است. به عنوان مثال, ارتفاع آن در خط استوا حدود ۱۱ کیلومتر و در قطب ها برابر با ۸ کیلومتر است.
?ویژگی لایه دوم, استراتوسفر, این میباشد که دمای هوا با افزایش ارتفاع حدودا ثابت میماند. به همین دلیل شانس به وجود آمدن ابر در این لایه بسیار پایین میباشد.
? البته از ارتفاع حدود ۲۰ کیلومتری به بالا, دمای هوا کمی شروع به افزایش میکند که دلیل آن حضور لایه اوزون در استراتوسفر میباشد. چرا که لایه اوزون که حدودا در ارتفاع ۲۴ کیلومتری قرار دارد, جاذب پرتوهای خورشیدی است.
☑️ مرز بین استراتوسفر و مزوسفر,استراتوپاز(Stratopause) نام دارد که ارتفاع آن در خط استوا ۵۰ کیلومتر و در قطب ها ۲۵ کیلومتر میباشد.
? ویژگی لایه سوم, مزوسفر, کاهش دما همراه با افزایش ارتفاع میباشد. به مرز بین مزوسفر و ترموسفر(لایه چهارم), مزوپاز(Mesopause) گفته میشود که در حدود ارتفاع ۸۵ کیلومتری قرار دارد.
? و در نهایت، لایه چهارم, ترموسفر که از ۸۵ کیلومتری آغاز میشود و ویژگی آن افزایش دما همراه با افزایش ارتفاع میباشد.
منبع: کتاب هواشناسی آکسفورد و کتاب هواشناسی Aviation weather نوشته پیتر لستر
